Ο πρόσφατος κυβερνητικός ανασχηματισμός χαρακτηρίστηκε από την καθαίρεση Χρυσοχοΐδη, που αποτέλεσε και το βασικό πρόσωπο-στόχο της κυβερνητικής ανακατάταξης. Ο λαομίσητος υπουργός επωμίστηκε το βάρος πολλαπλών αποτυχιών της κυβερνητικής ατζέντας σε ζητήματα καταστολής και εξοβελίστηκε από τον κυβερνητικό σχήμα.
Δεν θα πρέπει να αγνοούμε ότι οι ανασχηματισμοί έχουν έναν ρόλο υπεραπόδοσης ευθυνών σε συγκεκριμένα πρόσωπα ώστε να συσκοτιστούν δομικές κυβερνητικές ευθύνες. Οι κυβερνήσεις θυσιάζουν πρόσωπα «καμένα», τα οποία άλλοτε αναβαπτίζουν και επαναξιοποιούν στο μέλλον και ενίοτε τα πετούν οριστικά και αμετάκλητα στο σκουπιδοτενεκέ της πολιτικής, ως αποτυχημένους και απαξιωμένους. Η ουσία, εντούτοις, βρίσκεται πάνω από τα πρόσωπα. Βρίσκεται ενσωματωμένη σε σχεδιασμούς που τα υπερβαίνουν, με εξαίρεση φυσικά τους «αρχιτέκτονες» αυτών των σχεδιασμών.
Η υπερβολική ταύτιση προσώπων με θεσμούς και υπουργικούς θώκους σε σημείο που τα πρόσωπα να γίνονται αντιληπτά ως φέροντες πλήρους αυτονομίας βούλησης κρύβει πάντα παγίδες. Ακριβώς γιατί τα πρόσωπα στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς είναι συνήθως αναλώσιμα, ειδικότερα οι «εξωκομματικοί» συνεργάτες (τύπου Χρυσοχοΐδη). Η υπερπροβολή πολλές φορές οδηγεί σε πλάνες και αυταπάτες διαδοχής ανάμεσα στα «σωστά και τα λάθος πρόσωπα» ή μεταξύ «ευνοϊκότερων ή μη προσώπων». Οδηγεί στην απόκρυψη της κρατικής στρατηγικής.
Επί τους παραδείγματος, η υπουργοποίηση πριν από δύο χρόνια του πασοκοθρεμμένου Χρυσοχοΐδη κατά πολλούς σήμαινε εκχώρηση πλήρους ελευθερίας στον υπουργό ΠΡΟ.ΠΟ ως προς την εκτέλεση της κατασταλτικής στρατηγικής: “μιχαλάκη έβγα και αλώνισε”. Αλλά τα «αλωνίσματα» καμιά φορά προσκρούουν σε «Νέες Σμύρνες». Τότε λοιπόν τι συμβαίνει; Η αναγνώριση αυτονομίας και «ελευθερίας κίνησης» στα μάτια των “ενδιαφερόμενων” μετατρέπεται ως ένα χρήσιμο κυβερνητικό άλλοθι. Όταν δηλαδή το πράγμα στραβώνει η ίδια η κυβέρνηση απαξιώνει τον υπουργό, του αποδίδει την ευθύνη της αποτυχίας, αποσπάται από την αποτυχία που δεν είναι «κυβερνητική» αλλά «υπουργική» παρά το γεγονός ότι ο υπουργός υπήρξε ένας πιστός κυβερνητικός στρατιώτης.
Το όνομα του Χρυσοχοΐδη συνδέθηκε με πολλά κατασταλτικά ζητήματα στρατηγικής σημασίας (βλ. πανεπιστημιακή αστυνομία) όπου ο ίδιος βέβαια δεν ήταν στρατηγός αλλά απλός εκτελεστής σχεδιασμών. Το προχώρημα δε αυτών των σχεδιασμών συναρτάται πάντα από κοινωνικούς συσχετισμούς και όχι από υπουργικές βουλήσεις, όπως φάνηκε και από την κακήν κακώς ματαίωση εδραίωσης των πανεπιστημιόμπατσων μετά τις μαζικές αντιδράσεις των προηγούμενων μηνών. Γιατί όμως ο «εκλεκτός» της Ν.Δ. για την εφαρμογή αυτών των σχεδιασμών ήταν ο Χρυσοχοΐδης; Πέρα από προφανείς απαντήσεις που εκπορεύονται από τον «βίο και την πολιτεία» του, ενδιαφέρον έχει και μια απρόσμενη (όχι για εμάς απρόσμενη) σημειολογία: ο «υπουργός καταστολής» που επελέγη ως ο πλέον «ιδανικός» για να επιβληθεί το δόγμα «νόμος και τάξη» δεν ήταν ούτε «χουντικής» ούτε «ακροδεξιάς» προέλευσης (εν αντιθέσει με τα ευφάνταστα παρωνύμια που κατά καιρούς του αποδόθηκαν). Ήταν ένας σοσιαλδημοκράτης. Αυτή είναι η αλήθεια όσο κι αν χαλάει τα αφηγήματα ορισμένων.
Παρά τις διακηρύξεις για το αντίθετο, η αποπομπή Χρυσοχοίδη που κατ’ εμάς ήταν θέμα χρόνου, ουδεμίαν σχέση έχει με τις πυρκαγιές και την τεράστια καταστροφή του φυσικού πλούτου. Άλλωστε δεν ήταν ο Χρυσοχοΐδης κατεξοχήν επιφορτισμένος με αυτές τις αρμοδιότητες, αλλά ο Χαρδαλιάς. Η εκδίωξη του είναι απευθείας σχετιζόμενη με την κατασταλτική ατζέντα της Νέας Δημοκρατίας και την αποστολή που είχε να φέρει εις πέρας από τον Ιούνιο του 2019. Η αποστολή αυτή σε πολλά μέτωπα απέτυχε όπως πιστοποιεί και η αναβολή της «πανεπιστημιακής αστυνομίας». Ήταν αναμενόμενο πως όταν η κυβερνητική φθορά θα αρχίσει να γίνεται αισθητή και επικίνδυνη για την Ν.Δ., ο Χρυσοχοΐδης θα πετιόταν στον κάλαθο των αχρήστων μαζί και με σχεδιασμούς που θα επέφεραν υψηλό πολιτικό κόστος .
Δεν είναι τυχαίο ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ιδίως ο ΣΥΡΙΖΑ ερμήνευσαν την αποχώρηση Χρυσοχοΐδη από το κυβερνητικό σχήμα σαν τάχα «παραδοχή αποτυχίας της διαχείρισης των πυρκαγιών» και όχι σαν «παραδοχή αποτυχίας της κατασταλτικής ατζέντας». Στην ίδια γραμμή πλεύσης και το ΚΚΕ με ανακοίνωση του γραφείου τύπου της Κ.Ε. μιλούσε για «θυσία» κάποιων υπουργών που συνδέθηκαν με τις πρόσφατες καταστροφές. Αλήθεια, θέλουν να πιστέψουμε ότι πράγματι μεταφράζουν την αποκαθήλωση Χρυσοχοΐδη ως αποτέλεσμα της διαχείρισης των πυρκαγιών;
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και οι συνοδοιπόροι του (εντός και εκτός κόμματος) έχουν κάθε λόγο να αποκρύπτουν τα πραγματικά αίτια αποπομπής Χρυσοχοΐδη καθώς μια «αναγνώριση αποτυχίας της κατασταλτικής ατζέντας» ισοδυναμεί με εγκατάλειψη ενός προνομιακού εδάφους αντιπαράθεσης που δεν θέλουν να χάσουν: τα «δημοκρατικά δικαιώματα» και τον «κρατικό αυταρχισμό». Βέβαια, το πώς συνιστά «προνομιακή» η αντιπαράθεση για τα «δημοκρατικά δικαιώματα» για το πρώτο μνημονιακό κόμμα που επιτέθηκε με τέτοια σφοδρότητα στις συνδικαλιστικές ελευθερίες και τα απεργιακά δικαιώματα και το πώς είναι «προνομιακή» η αντιπαράθεση κατά του αυταρχισμού για το κόμμα που εκκένωσε όσες καταλήψεις δεν έχουν εκκενωθεί από όλες τις μνημονιακές κυβερνήσεις των τελευταίων 11 χρόνων είναι απορίας άξιων. Δεν παύει όμως να είναι και μια (αυτή την φορά αντικειμενικά απρόσμενη) πραγματικότητα για την οποία όμως υπάρχουν γιγαντιαίες και πολύ συγκεκριμένες ευθύνες που δεν είναι της παρούσης.
Σε μια απ’ τις πολλές αναφορές μας στο ζήτημα της καταστολής επισημαίναμε ότι αυτή «δεν θα μπορέσει να συνεχίζει το παιχνίδι του αποπροσανατολισμού και της μετατόπισης της ατζέντας της ταξικής και κοινωνικής σύγκρουσης επί μακρόν, ούτε να συγκαλύπτονται τα ταξικά καταγωγικά της αίτια που υπερβαίνουν την «κακιά δεξιά» και τον αναλώσιμο Χρυσοχοΐδη.» Τα σχέδια καταστολής αναβαθμίζονται ή αμβλύνονται ανάλογα με τα ταξικά επίδικα και τους κοινωνικούς-ταξικούς συσχετισμούς. Συνήθως οι κυβερνήσεις σχηματισμοί είναι στα κατασταλτικά τους «φόρτε» κατά την αρχή της διακυβέρνησης τους, πριν αρχίσει η φθορά. Μετά αναδιπλώνονται και υποχωρούν λιγότερο ή περισσότερο. Το ίδιο συνέβη με τον ΣΥΡΙΖΑ (ποιος ξέχασε άραγε τον Πανούση;) το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση της Ν.Δ.
Συμπερασματικά, η αποπομπή Χρυσοχοίδη ισοδυναμεί με (μερική) οπισθοχώρηση σε ζητήματα καταστολής, όχι γενικά (π.χ. στην επίθεση εναντίων των εχθρών του συστήματος), αλλά σε ζητήματα κεντρικής σχεδίασης που τοποθετούν στο στόχαστρο ευρύτερες κοινωνικές αντιστάσεις. Δεν πρόκειται περί υποβάθμισης του ρόλου και της έντασης της καταστολής επί μακρόν. Η επαναφορά κεντρικών κατασταλτικών σχεδιασμών θα εξαρτηθεί χρονικά από τα μέτρα που θα χρειαστεί να περάσουν το επόμενο διάστημα και από το πότε θα επανέλθουν οι δημοσιονομικοί κανόνες που θα σηματοδοτήσουν τον ερχομό του νέου μνημονίου το οποίο θα κληθεί να περάσει η κυβέρνηση της Ν.Δ.. Ποιος θα το εφαρμόσει θα φανεί από τις εξελίξεις.
Ο πολιτικός τάφος του Χρυσοχοΐδη ήταν η Νέα Σμύρνη. Και στην Νέα Σμύρνη κερδήθηκε έδαφος. Το έδαφος κερδίζεται με μάχες και όχι με κλάψες, επίκληση στον νόμο, τα αστικά «δικαιώματα» και τις δημοκρατίες. Αυτές οι «επικλήσεις» είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα ανοίγουν τον δρόμο στην «δεύτερη φορά αφομοίωση» και όχι στην συγκρότηση ενός επαναστατικού κινήματος ανατροπής.
