Ο σύγχρονος κόσμος ζει στην κόψη του ξυραφιού. Ακροβατεί μεταξύ φτώχειας και επιβίωσης, μεταξύ πολέμου και αιματηρής «ειρήνης». Όσο πιο πολύ σαπίζει το χρεοκοπημένο σύστημα του καπιταλισμού και του κράτους, τόσο πιο πολύ σαπίζουν οι κοινωνίες, τόσο πιο πολύ σαπίζουν οι ηθικές τους αξίες, τόσο πιο πολύ η ανθρωπότητα καταβυθίζεται στην βαρβαρότητα.
Το αίτημα για «κοινωνική αλλαγή» φαντάζει πιο ώριμο από ποτέ. Δεν εννοούμε την «κοινωνική αλλαγή» όπως την προτάσσουν οι υποψήφιοι διαχειριστές του συστήματος παραπέμποντας σε μεταρρυθμίσεις τάχα «φιλολαϊκές» και «κοινωνικά συμφέρουσες» που θα κληθούν να εφαρμόσουν όταν αναλάβουν το τιμόνι της διακυβέρνησης. Εννοούμε μια κοινωνική αλλαγή βαθιά και συθέμελη, μια αλλαγή στον τρόπο παραγωγής, στο κοινωνικό τρόπο οργάνωσης, στο πολιτικό και πολιτειακό σύστημα. Εννοούμε δηλαδή μια επαναστατική αλλαγή, μια ανατροπή του υπάρχοντος οικονομικοπολιτικού συστήματος που βασίζεται στην ανισότητα και την αδικία και την αντικατάσταση του από ένα ανώτερο, που θα βασίζεται στην ισότητα και την αλληλεγγύη.
Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη και επιβεβαιώνει την πεποίθηση ότι μια επαναστατική ανατροπή είναι ιστορικά αναγκαία και επιτακτική. Έχουν περάσει 16 χρόνια από το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης και 14 από την «επίσημη» εκδήλωση της και στην Ελλάδα με την υπαγωγή στους μηχανισμούς στήριξης και τα μνημόνια, που έφεραν μια άνευ προηγουμένου καταστροφή: στρατιές ανέργων και αυτοχείρων, ένα εκατομμύριο μεταναστευμένους, δημόσιες δομές διαλυμένες, μισθούς και συντάξεις στα τάρταρα, απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και ως κερασάκι στην τούρτα η ακρίβεια, δομικό παράγωγο των πολιτικών αντιμετώπισης της ύφεσης του 2020, που τα τελευταία χρόνια εξαϋλώνει τα χαμηλά εισοδήματα του εργαζόμενου λαού .
Τι βλέπουμε λοιπόν γύρω μας, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο;
Ολόκληροι λαοί εξωθούνται στον θάνατο των ιμπεριαλιστικών πολέμων για να ανοιχτούν νέα πεδία κερδοφορίας για το υπερσυσσωρευμένο κεφάλαιο. Εκατομμύρια άνθρωποι στον «τρίτο κόσμο» πεθαίνουν από την ασιτία και τις ασθένειες, την ώρα που οι εργατικές τάξεις των δυτικών χωρών της αστικής δημοκρατίας και της «ευμάρειας» παρακμάζουν στην φτώχεια και την επισφάλεια, αποστερούμενες ακόμα και στοιχειώδη δικαιώματα και κεκτημένα αιώνων. Η κερδοφορία του κεφαλαίου επεκτείνεται παντού. Από τον αέρα και το νερό, από τα βουνά και τις θάλασσες, από την ενέργεια ως την διαχείριση της «κλιματικής κρίσης» που η ίδια η πολιτική του προκάλεσε. Ενώ λίγοι άνθρωποι συγκεντρώνουν αμύθητο πλούτο, αυτοί που τον παράγουν τον στερούνται όλο και περισσότερο. Το μέγεθος της οικονομικής ανισότητας έχει φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα καθώς ποτέ άλλοτε στην ιστορία δεν είχαν παραχθεί τέτοιες ποσότητες πλούτου που να βρίσκονται σε τόσο λίγα χέρια. Κάθε πλευρά της κοινωνικής ζωής μετατρέπεται σε αντικείμενο κέρδους, όπως και ολόκληρος ο φυσικός πλούτος. Το σύνολο των παραγόμενων αγαθών βρίσκεται στα χέρια μιας παρασιτικής τάξης που εκμεταλλεύεται και εξουσίαζει τα εκατομμύρια των δημιουργών του.
Η κοινωνική αλλαγή δεν είναι απλώς αίτημα των καιρών. Είναι η μόνη διέξοδος από την βαρβαρότητα. Κοινωνική αλλαγή σημαίνει Κοινωνική Επανάσταση, σημαίνει ανατροπή, σημαίνει σύγκρουση με την υφιστάμενη τάξη πραγμάτων, σημαίνει την δημιουργία μιας νέας κοινωνίας.
Αυτό το οποίο απουσιάζει σήμερα από τον δημόσιο διάλογο είναι η ύπαρξη μιας πρότασης ανταγωνιστικής προς το υπάρχον σύστημα. Μια πρόταση που θα δώσει το όραμα, τον προσανατολισμό, την πυξίδα στους σύγχρονους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες, που θα καταφέρει να κερδίσει την καρδιά της βαλλόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ενός επαναστατικού κινήματος ανατροπής. Η απουσία αυτής της πρότασης ήταν το αίτιο της ήττας των κινημάτων την προηγούμενη δεκαετία, ήταν ο κύριος λόγος της παγίδευσης εκατομμύρια ανθρώπων στην αστική πολιτική υπό αριστερό ή «λαϊκίστικό» προσωπείο. Η απουσία ορίζοντα, η απουσία στόχου, ήταν αυτή που σκόρπισε την «ματαιότητα» και την απογοήτευση, που γύρισε χιλιάδες ανθρώπους στον καναπέ, που βάθυνε το «δεν υπάρχει εναλλακτική» και έστρεψε πολλούς στην ιδιώτευση.
Πέρα από την απουσία αντιπρότασης δεν υπήρχε ούτε το σχέδιο, ούτε οι οργανωμένοι φορείς που θα προωθούσαν έστω και την «γενική ιδέα» για το τι θα αντικαταστήσει το σάπιο σύστημα που κυριαρχεί. Γιατί για να υπάρξει επανάσταση που θα κοινωνικοποιήσει τα μέσα παραγωγής του πλούτου θα πρέπει να υπάρχει ισχυρό εργατικό κίνημα και μια ακηδεμόνευτη και οργανωμένη εργατική τάξη που θα το απαρτίζει, η οποία θα πάρει στα χέρια της τον πλούτο που παράγει. Κάτι το οποίο δεν μπορούν να καταφέρουν «αυθόρμητα κινήματα» σημαντικά μεν, αλλά με ξεκάθαρα όρια. Για να υπάρξει επανάσταση θα πρέπει να υπάρξουν δομές λαϊκής αυτοδιαχείρισης όπως λαϊκές συνελεύσεις, κοινωνικοποιημένες εκτάσεις και κτήρια, δίκτυα αλληλοβοήθειας, που να απλώνονταi σε κάθε πόλη και γειτονιά. Αυτό δεν μπορούν να το επιτύχουν αποκομμένες μεταξύ τους δομές, όπως λαϊκές συνελεύσεις καθοδηγούμενες από κόμματα ή συνεργατικές επιχειρήσεις και ΚΟΙΝΣΕΠ στο πλαίσιο μιας «παράλληλης κοινωνικής οικονομίας» ή καταλήψεις πολιτισμικού και πολλές φορές αντικοινωνικού χαρακτήρα. Για να υπάρξει επανάσταση θα πρέπει να υπάρξει και πολιτική σύγκρουση για την οποία αναγκαία είναι μια αναρχική πολιτική οργάνωση, θα πρέπει να υπάρξει και υλική σύγκρουση για να μην συντριβεί το επαναστατικό κίνημα από τους δολοφονικούς μηχανισμούς της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας.
Αν θέλουμε οι αγώνες της νέας εποχής να μην έχουν την κατάληξη των προηγούμενων και αν θέλουμε αυτοί να υπάρξουν και να είναι ισχυροί και νικηφόροι, τότε θα πρέπει εδώ, άμεσα, τώρα, να οργανωθούμε. Να οργανωθούμε στον χώρο δουλειάς, στον χώρο σπουδών, να οργανωθούμε στις γειτονιές. Αναγκαίος παράγοντας είναι κατά την άποψη μας και η ισχυροποίηση του αναρχικού κινήματος, η οργάνωση των ανθρώπων που εμπνέονται από αυτό, η επιστροφή των χιλιάδων που βρέθηκαν στις γραμμές του τα προηγούμενα χρόνια, η ανανέωση του και η επαφή με τον αναρχισμό από νέους εργαζόμενους που αποστρέφονται την πολιτική και τους πολιτικούς, αλλά πρέπει να κατανοήσουν ότι χωρίς την δική τους εμπλοκή με την πολιτική, χωρίς οι ίδιοι να γίνουν πρωταγωνιστές της κοινωνικής εξέλιξης και ιστορίας, τότε η ζωή τους θα καταστρέφεται καθημερινά από αυτούς που έχουν την εξουσία, τον πλούτο και τα προνόμια.
Αποφάσεις θα πρέπει να πάρουν και όσοι εγκλωβίστηκαν στα αδιέξοδα σχέδια της κυβερνώσας ή της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που βρέθηκε στην ουρά της αστικής διακυβέρνησης την προηγούμενη δεκαετία. Η απόφαση αυτή δεν μπορεί να είναι ένας νέος εγκλωβισμός, αυτή την φορά στις αγκάλες του «ορίτζιναλ μαρξισμού» του ΚΚΕ που τους πολέμησε για να τους ηγεμονεύσει σε μια σειρά από αγώνες, μιλώντας απ’ την μια για «δικτατορία του προλεταριάτου» έναντι των «εγκλωβισμών στην αστική πολιτική» και απ’ την άλλη συνομιλώντας με το αστικό πολιτικό σύστημα ως εταίρος, σύμμαχος και στυλοβάτης του.
Η πρόταση του ΚΚΕ για «σοσιαλιστικό κράτος» και «λαϊκή οικονομία» στη βάση του «κεντρικού σχεδιασμού» από το κόμμα-δικτάτορα δεν μπορεί να αποτελέσει σήμερα μια πρόταση ικανή να εμπνεύσει. Όχι γιατί «ξεπεράστηκαν» οι σοσιαλιστικές ιδέες γενικά όπως διατείνεται η αστική προπαγάνδα ούτε γιατί άλλαξε η παραγωγική δομή των κοινωνιών όπως διατείνονται οι μεταμοντέρνοι απολογητές της. Αλλά γιατί το μοντέλο του «κρατικού σοσιαλισμού» εφαρμόστηκε σε μια σειρά από χώρες και καταδικάστηκε στην συνείδηση του εργατικού κινήματος. Οδήγησε στην δημιουργία νέων αρχουσών τάξεων, νέων όρων εκμετάλλευσης των εργαζομένων από το κράτος-δυνάστη. Το σοσιαλιστικό ή εργατικό κράτος σε όλες τις χρεοκοπημένες εκδοχές του ούτε την ισότητα ούτε τον κομμουνισμό έφερε. Γιατί δεν μπορούσε, γιατί δεν ήθελε. Γιατί κατέληξε όπως οι αναρχικοί ήδη από την Α Διεθνή Ένωση των Εργαζομένων προειδοποιούσαν. Τα «σοσιαλιστικά κράτη» δεν ήταν παρά εξουσιαστικές, αυταρχικές και δεσποτικές οντότητες, στα χέρια μιας κομματικής δικτατορίας που τσάκισε τις εργατικές τάξεις, γι’ αυτό και οι εργατικές τάξεις δεν τα υπερασπίστηκαν και τα άφησαν να καταρρεύσουν.
Η πρόταση αυτή που μπορεί να είναι εφικτή σήμερα, είναι η πρόταση για τον αναρχικό ή ελευθεριακό κομμουνισμό, η πρόταση που εξαρχής έπρεπε τα εργατικά κινήματα, οι εκμεταλλευόμενοι/ες και οι καταπιεσμένοι/ες να υιοθετήσουν. Και για να γίνει εφικτή θα πρέπει να αποτυπωθεί σε ένα σύγχρονο επαναστατικό πρόγραμμα το οποίο θα επεξεργαστούν, θα συν-διαμορφώσουν και θα εφαρμόσουν αύριο όλοι αυτοί που κινούν τα νήματα ολόκληρης της κοινωνικής ζωής. Η πρόταση αυτή θα πρέπει και μπορεί να γίνει υπόθεση όλων.
Καλούμε τους εργαζόμενους, τους άνεργους, την νεολαία, σε οργάνωση. Οργάνωση στην συλλογικότητα μας στην βάση της πρότασης που κατατίθεται στο παρόν φύλλο για ένα νέο πολιτικό σχηματισμό, οργάνωση σε κοινωνικό και ταξικό επίπεδο, οργάνωση σε κάθε πτυχή του κοινωνικού βίου: στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην γειτονιά και παντού.
Βαρβαρότητα ή Κοινωνική Επανάσταση
Ζωή ή Επιβίωση
Αντίσταση και αξιοπρέπεια ή Συμβιβασμός και υποταγή
