Αυτό το διάστημα πραγματοποιούνται παρεμβάσεις σε σχολεία των δυτικών προαστίων με μοιράσματα κειμένων, ρίψη φειγ βολάν και αναρτήσεις πανό. Παραθέτουμε το κείμενο που μοιράζεται στο πλαίσιο των παρεμβάσεων:
Το σύστημα διδασκαλίας είναι η διδασκαλία του συστήματος
Όλοι και όλες θυμόμαστε τις ατέλειωτες ώρες που έχουμε περάσει στα σχολικά θρανία, την πλήξη μέσα στις σχολικές αίθουσες, το άγχος των εξετάσεων, τις ωριαίες αποβολές, τα υπεροπτικά βλέμματα πολλών καθηγητών και διευθυντών. Όλοι/ες θυμόμαστε τις τόσες και τόσες σελίδες που προσπαθήσαμε να παπαγαλίσουμε χωρίς να καταλάβουμε ποτέ το γιατί και χωρίς να φτάνουμε στην βαθύτερη κατανόηση της γνώσης, τις πληροφορίες που μας δίδαξαν ως βεβαιότητες και ποτέ δεν μας φάνηκαν χρήσιμες ή εκείνες που στην συνέχεια μέσα από την δική μας μελέτη καταρρίψαμε. Έχουμε αναρωτηθεί, όμως, ποτέ γιατί το σχολείο είναι διαμορφωμένο και λειτουργεί μ’ αυτό τον τρόπο;
Μια πρώτη απάντηση θα μπορούσε να δοθεί μέσα από ένα παλιό σύνθημα που λέει πως “το σύστημα διδασκαλίας είναι η διδασκαλία του συστήματος”. Το σχολείο αποτελεί έναν κρατικό θεσμό ο οποίος αναλαμβάνει την ιδεολογική και μαθησιακή διάπλαση των παιδιών από πολύ μικρή ηλικία. Κι αυτή η διάπλαση μόνο “ουδέτερη” δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Στο σχολείο, οι μαθητές και οι μαθήτριες εφοδιάζονται με τα κατάλληλα γνωστικά και ιδεολογικά εργαλεία που επιλέγει το κράτος με στόχο να προετοιμαστούν για να αφομοιωθούν ομαλά στην καπιταλιστική κοινωνία, να αποδεχθούν και να υποταχθούν, δηλαδή, στις σχέσεις εκμετάλλευσης και κυριαρχίας οι οποίες αποτελούν δομικά της στοιχεία. Μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε πως στο σχολείο δεν μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε κριτικά, δεν αναζητούμε εμείς οι ίδιοι τα εργαλεία και τα μονοπάτια μέσα από τα οποία θα φτάσουμε στην γνώση, δεν προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε πώς διαμορφώνεται η κοινωνική πραγματικότητα γύρω μας. Για όλα αυτά μας δίνονται έτοιμες “απαντήσεις” ως βεβαιότητες οι οποίες κατά βάση είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα της κυρίαρχης ιδεολογίας.
Μια από αυτές τις βεβαιότητες και βασικός στόχος του εκπαιδευτικού συστήματος αποτελεί η αναγνώριση και η εμπέδωση της εθνικής ταυτότητας. Μιας πλαστής ταυτότητας που δεν υπήρχε ανέκαθεν αλλά αποτελεί ένα ιστορικό κατασκεύασμα που δημιουργήθηκε κατά την διαδικασία συγκρότησης των εθνών-κρατών, τα οποία εγκαθιδρύθηκαν για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των ισχυρών, χωρίζοντας βίαια τους λαούς με βάση ασαφή χαρακτηριστικά κάτω από την κυριαρχία ενός κράτους, Η λεγόμενη “εθνική ενότητα΄, ερχόμενη σε κόντρα με την ταξική μας συνείδηση, μας ενώνει παραπλανητικά με τους δυνάστες και τους εκμεταλλευτές μας εξωραΐζοντας τους και κατασκευάζοντας εχθρούς στα πρόσωπα των λαών “εκτός των συνόρων” (πχ Τούρκοι, Γερμανοί κ.α). Μέσα από την μονόπλευρη γνώση και τις ανακρίβειες των σχολικών βιβλίων ιστορίας, τις εθνικιστικές εκδηλώσεις, της φασιστικής έμπνευσης παρελάσεις (που εισήγαγε στην Ελλάδα ο δικτάτορας Μεταξάς) προσπαθούν να δημιουργήσουν υποταγμένες συνειδήσεις, να μας γαλουχήσουν με την ψεύτικη “εθνική ενότητα”, αποκρύβοντας τις ταξικές ανισότητες και τις κυρίαρχες σχέσεις εξουσίας.
Παράλληλα, το σχολείο αποτελεί έναν προθάλαμο προετοιμασίας για την είσοδο μας μετέπειτα στην εργασιακή ζούγκλα. Από πολύ μικροί/ες, εμποτιζόμαστε με τις αρχές του ανταγωνισμού, την προσπάθεια για ανέλιξη που πατάει επί πτωμάτων, το ατομικό συμφέρον. Η βαθμοθηρία, τα αυστηρά ωράρια, οι ποινές, οι εξαντλητικές εξετάσεις και η πειθαρχία στους κανόνες των “ανώτερων” έχουν ως στόχο να μας προετοιμάσουν ως μελλοντικούς εργαζόμενους/ες στοχεύοντας στην δημιουργία ενός πειθήνιου και υποταγμένου εργατικού δυναμικού.
Και εμείς πρέπει να τα αποδεχθούμε όλα αυτά ως δεδομένα; Και βέβαια όχι. Σε αντίθεση με όσα διδασκόμαστε στο σχολείο, οι λαοί, οι καταπιεσμένοι/ες και εκμεταλλευόμενοι/ες αυτής της κοινωνίας έχουν όλη την δύναμη για να αλλάξουν αυτόν τον σάπιο κόσμο. Αρκεί να το συνειδητοποιούσουν, να οργανωθούν και να αγωνιστούν. Οι καταλήψεις, οι μαχητικοί διεκδικητικοί αγώνες, οι διαδηλώσεις και τα οδοφράγματα αποτελούν μορφές αγώνα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εναντίωση μας στην καταπίεση του εκπαιδευτικού συστήματος. Το πρόταγμα για μια ελευθεριακή εκπαίδευση, για μια εκπαίδευση που θα στοχεύει στην ολόπλευρη μόρφωση και ανάπτυξη των προσωπικοτήτων των παιδιών μακριά από εξουσιαστικές σχέσεις, όπως αυτό εφαρμόστηκε στα ελευθεριακά σχολεία (πχ στην Ισπανία με εμπνευστή τους τον Φ. Φερρέρ), θα είναι πάντα αναγκαίο και επίκαιρο όσο προσπαθούν οι κυρίαρχοι να δημιουργήσουν υποδουλωμένες συνειδήσεις μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Κι αυτό το πρόταγμα μπορεί να πραγματωθεί μόνο μέσα σε μια κοινωνία ελευθερίας και ισότητας απαλλαγμένης από την κυριαρχία τους κράτους και των αφεντικών. Και γι’ αυτή την κοινωνία πρέπει να αγωνιστούμε.
